Wie was Machiavelli?

Zijn Il Principe ligt nog op het nachtkastje van menig staatsman of dictator. Ook na ruim 500 jaar roept de naam Machiavelli gemengde gevoelens op. Een briljante strateeg, of een nietsontziende intrigant.

Machiavelli_Principe_Cover_Page

Niccolò Machiavelli werd in 1469 in Florence geboren. Zijn leven stond in dienst van politiek en diplomatie. Als jongeman groeide hij onder de heerschappij van Lorenzo ‘Il Magnifico’ de Medici. Veertien jaar lang reisde Machiavelli heel Europa rond als Tweede Kanselier van de Republiek Florence, een zeer invloedrijke positie. Machiavelli was een soort superminister van buitenlandse zaken.

cropped-florence-crop

Daarna raakt hij uit de gratie bij De Medici’s, de machtige familie van Florence en trok hij zich terug in zijn boerderij.

Met vervroegd pensioen schreef hij op wat hij had gezien tijdens zijn reizen en wat hij hoorde in kastelen, landhuizen en paleiszalen. Hoe kan je de strijd winnen, hoe win je de harten van burgers? De macht veroveren, hem behouden en uitbreiden, daar gaat het om in de politiek.

Zo ontstond De heerser (Il Principe, 1513), zijn wereldberoemde boek, dat zelfs nú nog het Italiaanse boek met de meeste herdrukken is. De heerser is een handboekje voor de machtigen der aarde, een vorstenspiegel zoals dat toen heette. Met De heerser hield Machiavelli pausen en hertogen een spiegel voor, te vergelijken met de vliegveldboeken die nu over bestuurders worden geschreven. De heerser is het managementboek aller managementboeken.

Machiavelli was een man van zijn tijd, zo rond de vijftiende eeuw in Italië. Het is de periode van de Renaissance, waar generatiegenoten van Machiavelli zoals Michelangelo en Leonardo da Vinci hun fantastische kunstwerken produceerden. Het was ook de tijd van het humanisme, de filosofie die de mens weer centraal stelde.